2012 yılında Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünce yapılan çalışmalarla Yalova'nın ürün çeşitliliğine dahil edilen ve Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2021 yılında Yalova için coğrafi işaret verilen Aronya, popülaritesini tüm Türkiye'de arttırmaya devam ediyor.
Ülke genelinde satışı yaygınlaşmaya başlayan Aronya için Yalova Valiliği koordinesinde başta İl Müdürlüğümüz olmak üzere birçok kurum, kuruluşun desteği ile 12-14 Eylül tarihleri arasında “2. Aronya Festivali" düzenleniyor.
Festivalin ilk günü Vali Dr.Hülya Kaya, il protokolü ve çok sayıda vatandaşın katılımıyla Gazipaşa Caddesi'nden festival alanına kadar kortej yürüyüşüyle başladı.
TUFAG Halkoyunları gösterisinin ardından kürsüye gelen İl Müdürümüz Mustafa İlmeç yaptığı konuşmada şu ifadelere yer verdi;
“Bu yıl ikincisini düzenlediğimiz, emeklerimizin meyvesini aldığımız bu güzel ve gururlu güne, 2. Aronya Festivaline hepiniz hoş geldiniz, sefalar getirdiniz.
“Uzaklarda Arama Aronya Yalova'da" sloganına “İpek Yolunda Bir Akşamüstü Molası Aronya Günleri" ne bir yenisi olarak geçtiğimiz yıl aronya ve tıbbi aromatik bitkiler festivali de eklendi. geçen hafta altıncısını düzenlediğimiz aronya hasat günlerini ve iki kez düzenlediğimiz aronya buluşmalarını sayın valimizin önderliğinde böylece çok çok üstlere taşıyarak festivale dönüştürmüş olduk.
Ülkemizin en küçük yüzölçümüne sahip ili olan yalovamızda tarım parsellerinin yüzde 72,5' i de 5 dekar ve altında olması sebebi ile birim alandan katma değeri yüksek ürünlere öncelik verilmektedir. süs bitkileri, kesme çiçek ve kivi ile birlikte aronya'da bu ürünlerden birisidir.
Aronyanın ülkemizde ve ilimizdeki hikayesi Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğümüzce 2012 yılında başlatılan adaptasyon çalışmaları ile başlamış, çiftçi şartlarında denemelerine 2017 yılında 10 dekarla İl Müdürlüğümüz tarafından kurulan ilk demonstrasyon ile start verilmiştir.
Yalova'da çiftçi parselinde kurduğumuz ilk aronya bahçesi üzerinden 8 yıl geçti ve bugün il genelinde 150 çiftçi ile 510 dekar alanda aronya üretimi gerçekleştirilmektedir. 2020 yılında 7-8 ton olan rekolte 2024 yılında 200 ton civarında gerçekleşmiş olup, 2025 yılında aronya bahçelerinin tam verim çağına ulaşması nedeniyle verimin il genelinde 250 ton civarında olacağı tahmin edilmektedir.
Bununla birlikte aronyanın yaş meyve olarak tüketilmesi yanında kurutularak tüketilmesi, kurabiye, yoğurt, pestil, cezerye gibi ürünlerle birlikte kullanımı konusunda çalışmalar yürütülmektedir. aronyanın meyve suyu, çay, aronyalı dondurma şeklinde de tüketilmesi için çalışmalar yapılmaktadır. bu çalışmalar ile her geçen gün artan aronya talebinin yanı sıra, üretim alanları da hızla artmakta ve bunun sonucunda üretim değerinin daha da yükselmesi beklenmektedir.
212 DEKAR ARONYA ÜRETİM ALANI ORGANİK TARIM KAPSAMINDADIR
İlimizde Organik Aronya üretim faaliyetlerine 2020 yılından itibaren başlanmış olup, bu gün “Organiğin Hası, Yalova Aronyası Projesi" ile birlikte 42 üreticimize sertifikasyon desteği verilmiş, 212 dekar aronya üretim alanı organik tarım kapsamına alınmıştır.
İlimizde aronya üretimine yönelik olarak 2017-2024 yılları arasında tarım ve orman bakanlığı, Yalova İl Özel İdaresi Ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansı desteğiyle uygulanan projeler aracılığıyla 4,9 milyon Tl kamu hibe desteği sağlanmıştır.
İl Müdürlüğümüzün tüm bu çalışmaları neticesinde 2020 yılında aronya, tıbbi aromatik bitkiler sınıfına ve bakanlığımızın destekleme kapsamına da alınmış durumdadır.
2021 YILINDA YALOVA ARONYASI COĞRAFİ İŞARETLE TESCİL EDİLMİŞTİR
Yürüttüğümüz çalışmalarda aronya meyvesinin ilimizin ekolojik koşullarında meyve irilik, verim ve biyokimyasal özellikleri bakımından farklılaştığı tespit edilmiş ve il müdürlüğümüzün başvurusu ve Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü ile ortak çalışmalarımız neticesinde aronyanın bu özellikleri türk patent ve marka kurumu tarafından 24 haziran 2021 tarihinde “Yalova Aronyası" adıyla coğrafi işaretle tescil edilmiştir.
Aronyanın insan sağlığına olan olumlu etkileri bu gün burada festivalimiz kapsamında değerli katılımcılar tarafından da anlatılacaktır.
Ayrıca Doğu Marmara Kalkınma Ajansı tarafından sosyal gelişmeyi destekleme programı (SOGEP) kapsamında hazırlanan projelerle Marcel Aronya Ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Kadın Girişimi Üretimi Ve İşletme Kooperatifi bünyesinde ve atatürk bahçe kültürleri merkez araştırma enstitüsü bünyesinde aronya meyvesi ve tıbbi aromatik bitki ve meyvelere yönelik meyve suyu, kurutma, işleme ve paketleme tesisleri projeleri hayata geçirilmiştir.
İlimizde yoğun şekilde üretilmekte olan Yalova Aronyası, Yalova Kivisi Ve Yalova Kestane Balına coğrafi işaret alınmış ve “Yalova Kıvırcık Koyunu" türü tescil edilmiş olup, bu ürünlerimize ilave olarak Şenköy Kızılcığı, Akköy Bamyası, Yalova Orkidesi Ve Yalova Kıvırcık Koyunu Et Ve Süt Ürünleri gibi ürünlerin de tescil edilmesi, ilimizin yöresel ve coğrafi işaretli ürün ekosisteminin tamamlanması hedeflenmektedir.
Tüm bu çalışmalara verdiği desteklerinden dolayı Sayın Valimize, projelerimizin hayata geçmesinde gerek Bakanlığımız gerekse İl Özel İdaresi nezdinde bizlerle birlikte çaba sarf eden milletvekillerimize, il genel meclis başkanımız ve meclis üyelerine, genel sekreterimize, Doğu Marmara Kalkınma Ajansına ve proje ekibine çiftçilerimiz adına şükranlarımı sunuyorum.
Kıymetli hazirun; ekilmedik bir karış yerin kalmaması için elimizden gelen tüm gayreti göstereceğiz. üreten herkesin yanındayız. Çiftçilerimize her türlü desteği vermeye devam edeceğiz. emeklerinin karşılığını almalarına yardımcı olacağız. gelecek tarımda olduğu için tarımda kullanılan topraklarımıza gözümüz gibi bakmalıyız.
Çiftçilerimizin faaliyetlerini daha güvenli yapmaları için de üretim alanlarını TARSİM sigortası yaptırmaya davet ediyorum.
Ulusal çalışmaların sonuçlarına ve uluslararası göstergelere göre ülkemiz " su stresi" altındaki bölgeler arasında yer almakta olup, ülkemizi bekleyen kuraklık ve su kıtlığı riskine karşı su kaynaklarımızın verimli kullanımına yönelik eylemlerin en kısa zamanda hayata geçirilmesi önem arz etmektedir. bu bağlamda ulusal su seferberliği 2023/9 sayılı cumhurbaşkanlığı genelgesi ile yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. belediyelerimiz, çiftçilerimiz, sanayicilerimiz, ilgili kurum/kuruluşlarımız, bireysel su kullanıcıları, dolayısıyla toplumun her kesimine önemli sorumluluklar düşmektedir. yarınlarımız, çocuklarımız ve vatanımız için, tüm vatandaşlarımızı su tasarrufuna, ülkemiz su seferberliğine davet ediyorum.
Bu festivalimizin Yalova Aronyasının Ve Yalova'mızın tanıtımına önemli katkı sağladığı, Yalova'mıza bir marka değeri kazandırdığı inancındayım. Bu vesileyle organizasyonda emeği geçen başta Yalova Valiliği ve sayın Valimize, Yalova İl Özel İdaremize, Yalova Ticaret Ve Sanayi Odasına, Yalova Turizm Birliğine, Yalova Belediye Başkanlığına, Çiftlikköy Ve Kadıköy Belediye Başkanlıklarına, Marcel Aronya Kadın Kooperatifimize, Lavanta Yalova olmak üzere her bir paydaşımıza ayrı ayrı teşekkür ediyorum.
Üç günlük festivalimizde tüm misafirlerimizin hoş ve güzel vakit geçirmeleri dileğiyle festivalimizin çiftçilerimiz, halkımız, Yalovamız ve ülkemiz için hayırlı olmasını diliyorum.
Tarlada İzi Olmayanın Harmanda Yüzü Olmaz, harmanda yüzü ak olan değerli çiftçilerimize ürününüz bol, kazancınız bereketli olsun diyor saygılar sunuyorum"
Yalova Belediye Başkanı Mehmet Gürel'in, festivalin önemini ve kentin tanıtımına sağlayacağı katkılardan bahseden konuşmasının ardından kürsüye gelen Yalova Valisi Dr.Hülya Kaya da ikincisini gerçekleştirdikleri festivalin bir öncekinden edindikleri tecrübeyle çok daha güzel geçtiğini, kendilerinin koordine ettikleri festivale tüm şehrin sahip çıktığını bundan da büyük memnuniyet duyduğunu ifade ederek destek veren herkese teşekkürlerini ifade etti.
Vali Kaya'nın konuşmasının ardından Aronya üreticilerine Organik Aronya Sertifikaları verildi. Ardından Yalova Valisi Dr. Hülya Kaya ve İl Protokolü stantları tek tek ziyaret ederek katılımcılarla sohbet ettiler.
Protokol üyeleri Jandarma ve Polis korosunun gerçekleştirdiği konseri vatandaşlarla birlikte izlediler.
Festival 13 ve 14 Eylül tarihlerinde Aronya Hasadı, Söyleşi ve Atölyeler ile ünlü sanatçı Kutsi'nin konseri ile devam edecek.